BARUA 12,600 ZA FRANCO LUAMBO MAKIADI KWA WANAWAKE!

Na Daniel Mbega

Haya hapa ni mashairi ya kibao cha 12,600 Letters (kwa Kifaransa inatamkwa Douze Mille Six Cents Lettres – yaani Barua Elfu Kumi na Mbili na Mia Sita)! Umeimbwa Kifaransa kwa kuchanganya na Kilingala, lakini limeyatafsiri mashairi hayo:

1) Bandeko ya basi yo yo yo
Balingaka basi ya bandeko mibali te
Mpo na nini oh yo yo yo

Bandeko ya basi yo yo yo
Balingaka basi ya bandeko mibali te
Mpo na nini oh, yo yo yo

1) Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

2) Nzambe aloba na mokili
Okoki kobala ndeko na yo te.
Mutu mosusu akowuta mosika akobala ndeko na yo.
Mpo na nini motungisi
Na mabala oh?

2) Mungu amekataza

Hupaswi kuoa (kuolewa na) ndugu yako.

Mtu mwingine atakuja kutoka mbali na kumuoa (kuolewa na) ndugu yako

Kwa nini kero hii

Katika ndoa?

3) Nzambe aloba na mokili bala osala ya yo famille.
Ndeko na yo ya mwasi akobala akosala ya ye famille.
Tolingi la paix ezala
Na famille.

3) Mungu anasema na ulimwengu oa ujenge familia yako.

Dada yako ataolewa na kuanzisha familia yake

Tunahitaji amani

Ndani ya familia.

4) Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

4) Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

5) Nalembi eh yo yo, yo, oh.
Ngai nabaye nabaye oh, yo, yo, yo, oh.
Mpo na nini kaka ngai
Likambo ya motindo boye?

5) Nimechoka eh yo yo, uo, oh.

Mimi sitaki sitaki oh, yo, yo, yo, oh.

Kwa nini jambo hili

Ninatokea kwangu tu?

6) Ngai nabaye, nabaye oh yo yo yo oh.
Ngai na lembi eh yo yo yo ah.
Mpo na nini kaka ngai, kaka ngai bandeko?

6) Mimi sitaki, sitaki oh yo yo yo oh.

Mimi nimechoka eh yo yo yo ah.

Kwa nini mimi tu, mimi pekee, ndugu zangu?

7) Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

7) Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

8) Bandeko mibali, bandeko basi
Nzembo oyo ezali koyemba.
Mpo nayokaka mingi que soki nayembi nzembo,
Epayi ya bandeko basi bakoloba que nazali kofinga bango.

8) Wanaume na wanawake,

Ninapoimba nyimbo zangu

Huwa nasikia mengi eti kwa nini naimba nyimbo,

Hao ndugu wa kike wanasema ninawasimanga.

9) Mais awa nazwi 12600 lettres
Ewuti epayi ya basi ya mabala.
Na ngonga moko moko bokozala koyoka mboka moko moko
Nako zala kotanga minkanda myango, merci.

9) Lakini nilipokea barua 12600

Kutoka kwa wanawake walioolewa.

Baadaye nitataja moja moja ili msikie kila moja

Mahali kila barua ilikotoka. Asanteni.

10) Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

10) Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

11) Minkanda nazwi ewuti na ba maman ya Zaire.
Naponi monkanda ya citoyenne Mosapi.
Citoyenne Mosapi ayibisi boye,
Wuta ye abala azalaki malamu ba basemeki na ye.

11) Barua nilizopokea zilitumwa na wanawake kutoka Zaire.

Nimechagua barua iliyoandikwa na Bibi Mosapi.

Bibi Mosapi anasema hivi

Amekuwa akiishi vizuri na mawifi zake tangu ameolewa.

12) Mais sikoyo basemeki babalukila ye.
Balingi lisusu te alambela mobali.
Bango moko basemeki bakomi kolambela mobali na ye
Est-ce que wana ezali malamu?

12) Lakini sasa mawifi zake wamebadilika.

Hawataki tena ampikie mume wake.

Mawifize sasa ndio wanaompikia mumewe.

Sasa je, hiyo ni sawa?

13) Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

13) Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

*Ala tupu

Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

14) Minkanda nazwi ya basi ya mabala ya Congo Brazzaville.
Naponi ya madame Bikuma.
Madame Bikuma ayebisi boye.

14) Barua nilizopokea zimetumwa na wanawake wa Congo Brazzaville.

Nimechagua barua ya Bibi Bikuma.

Bibi Bikuma anasema hivi

15) Wuta ye abala chance ezali te mpo akoka kobota.
Mobali asali nyoso moyen kaka te.
Mais basemeki musala kofingaka ye
Que ye musala kotambola na voiture,
Kolata ba bijous.
Mais abondeli mobali abala mwasi mosusu mpo
Akoka kobota ye moyen ezali te.

15) Hajabahatika kupata ujauzito.

Mumewe amefanya kila njia bila mafanikio.

Mawifi zake kila wakati wanamsimanga.

Wanasema yeye anazurura tu na gari.

Anavaa tu midhahabu.

Kwa kuchoka masimango yao, Bibi Bikuma akamuomba mumewe aoe wanamke mwingine

Ili waweze kupata mtoto kwa sababu yeye hawezi kubeba mimba.

16) Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

16) Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

17) Minkanda nazwi ewuti epayi ya basi ya mabala ya Gabon.
Naponi monkanda ya madame Iyeku.
Ayebisi boye,
Semeki na ye mokolo mosusu akeyi kofinga baboti na ye.

17) Barua nilizopokea zilitumwa na wanawake kutoka Gabon.

Nimechagua barua ya Bibi Iyeku.

Bibi Iyeku anasema hivi

Wifi yake mmoja alimtukania wazazi wake.

18) Est-ce que nalingi nayeba.
Ngai muto nabalana na ndeko naye
To baboti na ngai bato babala ndeko na ye?
Soki alingi kofinga,
Aya kofinga ngai mutu nazali epayi ya ndeko na ye,
C’est tous!

18) Sasa nataka kujua.

Ni mimi au wazazi wangu walioolewa na kaka yake?

Kama anapenda kutukana,

Basi anitukane mimi, ndiye niliyeolewa na nduguye,

Basi!

19) Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

19) Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

20) Minkanda nazwi ya basi ya mabala na mboka Cameroun,
Naponi munkanda ya madame Obima.
Madame Obima ayebisi boye,
Semeki na ngai soki ayoki ata likambo

20) Barua nilizopokea zinatoka kwa wanawake wa Cameroon.

Nimechagua barua ya Bibi Obima.

Bibi Obima anasema hivi,

‘Wifi yangu akisikia tu jambo,

21) Au lieu aya kotuna ngai na malembe na ndako
Akoya kaka abandi kotomboka kofinga ngai devant bana,
Bana basi bakoli!
Akofinga ngai, bato nyoso bayokaka ndenge akofinga ngai
Mpo te ngai nazali mwasi ya ndeko na ye?

21) Badala ya kuniuliza kwa upole nyumbani,

Atakuja na kunifokea mbele ya watoto.

Watoto wenyewe wamekua!

Anaweza kunitukana hadharani.

Anafanya hivi kwa sababu tu nimeolewa na kaka yake?

22) Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

22) Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

23) Minkanda nazwi ya basi ya mabala na mboka Togo
Naponi monkanda ya citoyenne Afya
Ye ayebisi boye,
Mobali apesa ye mbongo asalaka mombongo

23) Barua nilizopokea zilitumwa na wanawake kutoka Togo.

Nimechagua barua iliyoandikwa na Bibi Afya.

Bibi Afya anasema hivi,

Mumewe alimpatia mtaji wa biashara

24) Azwa mesa na zando ya Lome,
Kuna soki azali koteka bilamba
Ba semeki na ye bakoya kodefa bilamba
Mais ntango ya kofuta balingi kofuta te,
Reponse na bango: Ezali mbongo ya ndeko na bango. Ah!

24) Anauza katika soko mjini Lome,

Wakati anapouza nguo,

Shemeji zake wanakuja kuchukua nguo kwa mkopo;

Lakini anapofuatilia malipo, hawataki kulipa.

Wanajibu: ni mtaji wa kaka yao. Ah!

25) Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

25) Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

26) Bino bandeko basi manso oyo nawuti koyemba awa
Esi esalama,
Esalamaka mpe ezali kosalama

26) Nyie mawifi, yote niliyoyasema hapa

Yamekwishatokea

Yanatokea na yanaendelea kutokea

27) Mais boyeba que bozali kopesa mpasi na bandeko na bino ya mibali.
Akokende mosala azali kokanisa,
Alinga ndeko to alinga mwasi
Mais je crois.
Entre la femme et la soeur
Le choix est claire n’est-ce pas? Ah!

27) Lakini lazima mjue kwamba ni maumivu kwa kaka zenu.

Atakwenda kazini akiwa anafikiria

Anapaswa kumpenda ndugu ama mkewe.

Lakini ninaamini.

Kati ya dada na mke.

Uchaguzi uko wazi, au siyo? Ah!

28) Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

28) Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

29) Ngai nalembi, nalembi eh yo yo, yo, oh.
Ngai nabaye nalembi eh, yo, yo, yo, oh.
Mpo na nini kaka ngai, kaka ngai bandeko eh

Ngai nabaye nalembi eh yo yo yo oh.
Ngai nalembi nabaye eh yo yo yo oh.
Nakoya kosimba courant ngai nakufa eh.

29) Nimechoka eh yo yo, uo, oh.

Mimi sitaki sitaki oh, yo, yo, yo, oh.

Kwa nini jambo hili

Ninatokea kwangu tu?

Mimi sitaki, sitaki oh yo yo yo oh.

Mimi nimechoka eh yo yo yo ah.

Kwa nini mimi tu, mimi pekee, ndugu zangu?

30) Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

Bandeko ya basi yo yo yo.
Balingaka basi ya bandeko mibali te.
Mpo na nini oh yo yo yo.

30) Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

Hawa mawifi yo yo yo

Hawawapendi wake za kaka zao

Kwa nini lakini?

IMETAYARISHWA NA www.maendeleovijijini.blogspot.com. Ukirejea ni lazima eleze chanzo ambacho ni www.maendeleovijijini.blogspot.com.